Lễ an táng là một trong những truyền thống văn hóa của con người, được thực hiện để tưởng nhớ và nói lời chia biệt với người đã qua đời. Đây là một sự kiện quan trọng trong cuộc sống, không chỉ dành cho người khuất mạng mà còn là cơ hội để gia đình và người thân tôn vinh, diễn ra lời tiễn biệt cuối cùng. Tuy nhiên, phong tục lễ an táng thường có sự khác biệt ở từng quốc gia, dân tộc và tôn giáo khác nhau. Trong bài viết này, Tangle24h sẽ cùng bạn tìm hiểu an táng là gì, cũng như các phong tục và nghi lễ tổ chức lễ an táng theo từng tôn giáo.
Nội dung
An táng là gì?
Mặc dù cả Lễ an táng và Mai táng đều cùng ý nghĩa đưa người chết đến nơi an nghỉ cuối cùng, tuy nhiên chúng khác nhau về mặt ý nghĩa tâm linh. Lễ an táng mang đến ý nghĩa tâm linh sâu sắc, biểu hiện mong muốn cho người đã khuất có được sự yên bình tại nơi an lạc, trong đó từ “AN” mang ý nghĩa là an bình, yên tâm. Điều này thể hiện rằng cái chết không chỉ là sự kết thúc, mà còn là bước đi hướng đến một nơi tốt đẹp hơn. Ngược lại, Mai táng chỉ đơn giản là việc chôn cất.
Thuật ngữ “An táng” là một cách trang trọng để chỉ việc chôn cất người đã qua đời theo các nghi lễ tôn giáo hoặc theo phong tục truyền thống của địa phương. Lễ an táng đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổ chức đám tang cho người đã khuất. Tuy nhiên, có thể có những gia đình hoặc người thân trẻ không hiểu hoặc hiểu lầm về quy trình thực hiện nghi thức này.
Trong quá trình thực hiện lễ an táng, có những quy tắc quan trọng liên quan đến tôn giáo, mà đôi khi có thể khó hiểu hết. Điều này có thể gây bối rối cho tang gia và dẫn đến những sai lầm có thể xảy ra.
Trong thời đại hiện đại, sự phát triển và hội nhập đã tạo ra sự đa dạng văn hóa và tôn giáo. Tang lễ, hay còn gọi là đám tang, là nghi thức tổ chức để đưa người đã khuất về nơi an nghỉ cuối cùng. Phong tục này ảnh hưởng từ nho giáo trong thời phong kiến và có nhiều điểm tương đồng đối với các nước có nền nho giáo mạnh như Trung Quốc, Hàn Quốc,…
Xem thêm: Nghi lễ đám tang, phong tục làm lễ trước và sau an táng
Mai táng là gì?
Mai táng là thuật ngữ chung dùng để mô tả quá trình xử lý thi hài của người mất, bao gồm các phương pháp như an táng, hỏa táng, thủy táng và thiên táng, tuỳ thuộc vào quy định của từng quốc gia. Thuật ngữ này thường liên quan đến cảm giác mất mát và nỗi đau buồn khi có người thân hoặc người quen qua đời. Do đó, “mai táng” chỉ được sử dụng khi có sự ra đi của một người.
Mai táng là bước cuối cùng trong quá trình đám tang, mang ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người đã khuất. Đồng thời, đây cũng là thời điểm để những người còn sống thể hiện sự tôn trọng và lòng thành kính đối với người đã từ trần.
Xem thêm: Cát táng là gì? Các hình thức mai táng hiện nay
Nghi thức tổ chức lễ an táng là gì?
Phong tục thực hiện đám tang trong các tôn giáo thường có những khác biệt nhất định, phụ thuộc vào văn hóa và truyền thống của từng khu vực. Tuy nhiên, hầu hết vẫn tuân theo những bước cơ bản như sau:
- Lễ khâm liệm và nhập quan: Đây là nghi thức đầu tiên, sử dụng vải trắng để quấn thi hài và đặt vào quan tài.
- Lễ viếng: Cho phép người thân, bạn bè, đồng nghiệp đến phúng viếng người đã khuất. Thời gian của lễ viếng có thể ngắn hoặc dài, tùy thuộc vào quyết định của gia đình và ngày giờ được coi là linh thiêng để tiến hành lễ di quan và an táng.
- Lễ di quan: Di chuyển quan tài từ nơi tổ chức tang lễ đến nơi chôn cất.
- Lễ an táng: Gồm ba giai đoạn chính: cất đám, hạ huyệt và rước vong về thờ. Trước khi hạ huyệt quan tài, thầy cúng thường đọc văn tế trong nghi lễ cất đám. Gia đình mang theo ảnh và bát hương để đặt lên bàn thờ để tưởng nhớ người đã mất. Mặc dù lễ an táng đơn giản, nhưng để thực hiện đúng các thủ tục, đôi khi cần sự hỗ trợ từ thầy cúng hoặc tổ chức tang lễ chuyên nghiệp, đặc biệt là khi gia đình cảm thấy bối rối và không biết làm thế nào trong quá trình chuẩn bị tang lễ.
- Nghi lễ sau chôn cất: Các nghi lễ này thường khác nhau tùy thuộc vào phong tục địa phương và tôn giáo. Ví dụ, trong đạo Phật, gia đình sẽ thường tổ chức cúng tuần tính từ ngày người đã mất cho đến đủ 7 ngày, sau đó là 49 ngày và 100 ngày. Sau quá trình chôn cất, có thể thực hiện cải táng mộ (hoặc bốc mộ) sau 3 năm trở lên, phụ thuộc vào tín ngưỡng và truyền thống của khu vực.
Thứ tự thực hiện lễ An táng
Phong tục thực hiện tang lễ trong một tôn giáo cũng có sự biến đổi nhất định do sự đa dạng văn hóa giữa các khu vực. Tuy nhiên, đa phần vẫn giữ nguyên đầy đủ các bước cơ bản sau đây:
Lễ khâm liệm và nhập quan
Lễ khâm liệm là nghi thức nhập quan, trong đó sử dụng vải trắng để quấn thi hài của người đã mất. Nghi lễ này có thể liên tưởng đến quá trình trước khi ướp xác của các vị vua chúa trong quá khứ. Sau khi hoàn thành lễ khâm liệm, bước tiếp theo là đặt thi hài vào quan tài, được gọi là lễ nhập quan. Sau lễ nhập quan, thường sẽ tiến hành phát tang cho người thân, con cháu trong gia đình.
Xem thêm: Liệm có nghĩa là gì? Quy trình liệm cho người đã mất
Lễ viếng
Lễ viếng được tổ chức ngay sau đó. Đây là thời kỳ dành cho người thân, hàng xóm, bạn bè và đồng nghiệp của người đã qua đời đến phúng viếng. Thời gian của lễ viếng có thể kéo dài ngắn hoặc dài, tùy thuộc vào quyết định của gia đình, xem xét ngày giờ được coi là linh thiêng để thực hiện lễ di quan và an táng.
Lễ di quan
Lễ di quan là một phần quan trọng trong chuỗi các sự kiện của đám tang. Sau khi hoàn thành lễ viếng và các nghi thức khác, đến lượt lễ di quan, nơi quan tài được chuyển từ nơi tổ chức tang lễ đến nơi an nghỉ cuối cùng – nơi chôn cất.
Nghi lễ di quan không chỉ là quá trình chuyển đơn thuần quan tài mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa tâm linh. Việc di chuyển thi hài từ nơi này đến nơi khác không chỉ là hành động vật chất mà còn là bước di chuyển tinh thần, một sự kết nối giữa thế giới của những người còn sống và thế giới bên kia.
Thường lệ, trong lễ di quan, đám đông sẽ hộ tống quan tài, thể hiện sự đoàn kết và lòng chia sẻ đau buồn. Cảm xúc trong khoảnh khắc này thường trầm lắng và nặng nề, khi mọi người cùng nhau chia sẻ nỗi tiếc thương và tiễn biệt người đã mất.
Lễ di quan không chỉ là một bước quan trọng về mặt tâm linh mà còn là dịp để cộng đồng hiện hữu thể hiện lòng tôn trọng và tri ân đối với người đã khuất. Việc chuyển quan tài từ nơi này sang nơi khác cũng đồng nghĩa với việc chấm dứt sự hiện hữu vật chất của người đã qua đời trong thế giới này.
Tổ chức lễ di quan cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tôn trọng đối với nghi thức của từng tôn giáo và văn hóa cụ thể. Thường có sự tham gia của đàn ông mạnh mẽ trong việc đưa quan tài và những người thực hiện nghi lễ tâm linh.
Như vậy, lễ di quan không chỉ là một hành động cơ bản trong chuỗi lễ tang mà còn là dịp để cộng đồng cùng nhau đối mặt với sự mất mát và tìm kiếm sự an ủi trong sự đoàn kết và sự hiểu biết lẫn nhau.
Lễ an táng (chôn cất)
Trong lễ an táng, cần phải thực hiện đầy đủ ba quá trình chính: cất đám, hạ huyệt và rước vong về thờ. Cất đám là bước quan trọng, thường điều này được thực hiện sau khi thầy cúng đọc văn tế và trước khi quan tài được hạ huyệt. Trong lúc thực hiện lễ cất đám, gia đình sẽ mang theo ảnh và bát hương, đặt chúng lên bàn thờ để tưởng nhớ người đã khuất.
Mặc dù hiểu về lễ an táng có vẻ đơn giản, nhưng để nắm bắt được nhiều thủ tục chi tiết bên trong, đôi khi cần sự hỗ trợ từ thầy cúng hoặc các tổ chức tổ chức tang lễ chuyên nghiệp. Điều này là quan trọng đặc biệt khi gia đình đang trong tình trạng bối rối và lúng túng trước những thách thức của quá trình tổ chức tang lễ.
Một số nghi lễ khác được thực hiện sau khi chốt cất
Các nghi lễ khác sau khi chôn cất thường đa dạng tùy thuộc vào phong tục của từng vùng và tôn giáo mà gia đình tuân theo. Ví dụ, trong đạo Phật, gia đình thường tổ chức cúng tuần tính bắt đầu từ ngày người đã khuất cho đến đủ 7 ngày. Tiếp theo, là cúng tuần tính ở 49 ngày và sau đó là 100 ngày. Sau khi đã qua giai đoạn này, từ 3 năm trở lên, gia đình có thể thực hiện cải táng mộ, hay còn được biết đến với tên gọi là bốc mộ, tùy thuộc vào tín ngưỡng và phong tục cụ thể của khu vực.
Nghi lễ an táng của từng tôn giáo khác nhau?
Các nghi thức tổ chức lễ an táng khác nhau giữa các tôn giáo, cũng như phụ thuộc vào quốc gia và dân tộc. Dưới đây là một số phương thức tổ chức lễ an táng theo từng tôn giáo.
Nghi lễ an táng theo đạo Phật
Lễ an táng theo đạo Phật là một phần quan trọng để tôn vinh và tôn nghiêm người đã khuất, đặc biệt trong việc thể hiện sự đan xen của văn hóa và truyền thống Việt Nam từ xa xưa đến nay. Trong nghi lễ an táng đầy đủ của những người theo đạo Phật, sẽ có ba bước quan trọng cần thực hiện là cất đám, hạ huyệt và rước vong về thờ.
Xem thêm: Linh hồn là gì? Lý giải linh hồn theo Phật giáo và triết học
Cất đám
Bước cất đám là quá trình loại bỏ tà ma và ác quỷ để giải thoát linh hồn người đã khuất trước khi di quan. Thầy cúng thường đọc văn tế trước khi đậy kín linh cữu. Trong lễ cất đám theo đạo Phật, sắp xếp và thứ tự di chuyển các đối tượng như Phật đình, long kiệu, cờ, linh sa, cờ tang, kèn trống, xe tang, bát hương, di ảnh, linh cữu, con cháu, bạn bè, và hàng xóm được thực hiện rất cẩn thận. Việc này thường được tiến hành một cách cẩn trọng để thể hiện sự tôn trọng và lòng tri ân đối với người đã qua đời.
Hạ huyệt
Hành động hạ huyệt thường được thực hiện theo hướng dẫn của thầy cúng. Trong trường hợp có con trai trưởng, họ thường là người đầu tiên lấp hòn đất vào huyệt mộ. Các anh chị em và con cháu sẽ tiếp theo, mỗi người đổ đất vào huyệt một cách lần lượt. Hành động này không chỉ là biểu tượng của sự tiễn biệt mà còn thể hiện lòng hiếu kính và đắp mộ cho người đã khuất từ con cháu.
Rước vong về thờ
Sau khi hoàn thành hạ huyệt, thầy cúng tiếp tục thực hiện lễ cúng khấn. Con cháu sau đó sẽ đưa linh vật trên linh xa về và đặt lên bàn thờ cúng. Thông thường, linh sa, được chọn thường là một cành liễu, đại diện cho sự thanh tịnh và tình cảm thanh cao.
Nghi lễ an táng theo Công Giáo
Tổ chức lễ an táng trong Công giáo ít phức tạp hơn so với Phật giáo. Lễ an táng cho người đã khuất theo truyền thống Công giáo thường được chia thành hai phần, với phần đầu tiên do gia đình người quá cố thực hiện. Trước khi quan tài được đưa vào nhà thờ, gia đình thường đọc các kinh cầu nguyện, sau đó tiến hành lễ bái quan và di quan. Trong quá trình di quan ra khỏi nhà thờ, người cầm bát hương thường đi trước, tiếp theo là di ảnh và quan tài, cuối cùng là người thân trong gia đình.
Khi quan tài đến nghĩa trang, cha xứ sẽ tiến hành nghi thức hạ huyệt, bao gồm làm phép huyệt và hạ huyệt, đồng thời cầu nguyện cho linh hồn người quá cố và cho tất cả những người tham dự tang lễ.
Xem thêm: Các nghi thức viếng đám tang công giáo? Những điều cần lưu ý
Vai trò quan trọng của việc tổ chức lễ an táng
Lễ an táng không chỉ đơn giản là để kỷ niệm và chia tay người đã khuất mà còn mang ý nghĩa quan trọng đối với những người thân yêu của người quá cố. Tổ chức lễ an táng tạo cơ hội cho gia đình và người thân gặp gỡ, chia sẻ nỗi đau buồn và cùng nhau tìm kiếm sự an ủi và động viên. Đồng thời, lễ an táng còn là dịp để tôn vinh và ghi nhận công lao của người đã mãn đời trong quãng đời của họ.
Cách chuẩn bị cho một buổi lễ an táng
Việc chuẩn bị cho một buổi lễ an táng đòi hỏi sự kỹ lưỡng và cẩn thận. Dưới đây là một số bước để chuẩn bị cho buổi lễ an táng:
- Liên hệ với nhà tang lễ hoặc những nơi cất nghi thức để đăng ký chỗ cất.
- Lựa chọn và mua hoa cũng như trang trí cho đám tang.
- Chuẩn bị quần áo và phụ kiện cho người quá cố.
- Tổ chức quá trình đưa tiễn người quá cố đến nghĩa trang.
Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số thắc mắc thông thường liên quan đến lễ an táng:
Tất cả tôn giáo đều có phong tục tổ chức lễ an táng không?
Đúng vậy, tất cả các tôn giáo đều có những phong tục riêng để tổ chức lễ an táng.
Lựa chọn nghi thức tổ chức lễ an táng theo tôn giáo nào?
Quyết định về nghi thức tổ chức lễ an táng thường phụ thuộc vào tôn giáo của người đã mất và những mong muốn của gia đình.
Cần chuẩn bị gì cho một buổi lễ an táng?
Để chuẩn bị cho một buổi lễ an táng, cần thực hiện các bước kỹ lưỡng như đăng ký chỗ cất nghi thức, trang trí đám tang, chuẩn bị quần áo và phụ kiện cho người quá cố, và tổ chức quá trình đưa tiễn người quá cố đến nghĩa trang.
Dịch vụ tổ chức lễ an táng trọn gói – Tangle24h
Dịch vụ tổ chức lễ an táng trọn gói – Tangle24h đã hy vọng rằng những chia sẻ trong bài viết của chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nghi thức an táng và các phong tục tổ chức lễ an táng của các tôn giáo hiện nay tại Việt Nam.
Thường mỗi gia đình khi mất đi người thân đều mong muốn tổ chức tang lễ và đặc biệt là lễ an táng một cách toàn diện nhất.
Trong những khoảnh khắc cuối cùng của người đã khuất, người thân luôn mong muốn dành nhiều thời gian nhất có thể bên cạnh linh cữu. Chính vì điều này, dịch vụ an táng trọn gói của Tangle24h đã ra đời.
Dịch vụ tang lễ trọn gói và an táng theo từng phong tục tại Tangle24h sẽ đảm bảo hoàn toàn mọi quy trình trong tang lễ, giúp gia đình có thêm thời gian để dành cho linh cữu, mà không cần phải bận rộn lo lắng về các chi tiết tổ chức.