Đốt đèn dưới quan tài đây là một phong tục có ý nghĩa sâu sắc trong nền văn hóa phương Đông. Đốt nến cúng dưới quan tài không chỉ thể hiện lòng tôn kính, mà còn mang đến niềm tin và hy vọng cho người ra đi. Ánh sáng le lói của ngọn nến như là lời cầu nguyện, mong hồn ma người yêu được siêu thoát, và gia đình được an lành. Đó là truyền thống có từ xa xưa, lưu truyền đến tận ngày nay như một nét đẹp văn hóa đáng trân trọng. Hãy cùng Tang lễ 24h tìm hiểu bài viết dưới đây để hiểu thêm về nguyên nhân tại sao phải đốt đèn dưới quan tài và xuất xứ của việc đốt đèn dưới quan tài.
Nội dung
Nguyên nhân và xuất xứ của đốt đèn dưới quan tài
Vậy tại sao phải đốt đèn dưới quan tài? Đốt nến dưới quan tài là một phong tục cổ xưa của người Đông Á, bắt nguồn từ niềm tin về sự bất tử của linh hồn.
Theo quan niệm dân gian, sau khi chết, linh hồn vẫn tồn tại và cần có ánh sáng soi đường để siêu thoát. Do đó, ngọn nến được thắp lên bên dưới quan tài để “chiếu sáng bước đường về suối vàng”. Ánh lửa lung linh cũng tượng trưng cho sự sống, là ngọn đuốc hy vọng đối với người ra đi.
Ngoài ra, sự cháy của ngọn nến còn mang ý nghĩa cầu nguyện, mong muốn người đã khuất được siêu thoát thanh thản, linh hồn được yên nghỉ nơi cõi vĩnh hằng. Đó là lòng thành kính và ước vọng chân thành của người ở lại.
Cho đến ngày nay, phong tục này vẫn còn tồn tại và được lưu truyền trong văn hóa tang lễ của nhiều dân tộc Đông Á, thể hiện sự tôn kính truyền thống dành cho người đã khuất. Đốt nến dưới quan tài có nguồn gốc từ một giai thoại thời Tam Quốc ở Trung Quốc.
Kể lại rằng, Gia Cát Lượng khi ấy đang chiến đấu với quân địch do Tư Mã Ý chỉ huy. Ông nhận thấy vận mạng của mình sắp hết, liền triệu tập tướng lĩnh để dặn dò trước lúc lâm chung. Gia Cát Lượng chỉ thị khi ông mất, không được cho binh lính khóc thương, mà hãy đặt ông ngồi trên ghế, tay cầm quạt và sách, mắt nhắm nghiền, dưới chân đốt một ngọn nến.
Mục đích là để quân Tư Mã Ý không hay biết ông đã chết, vẫn tưởng rằng ông đang chỉ huy trận chiến. Nhờ đó, quân lính nhà Thục có thể rút lui an toàn. Từ đây, phong tục đốt nến dưới quan tài bắt đầu lan truyền.
Ngọn nến tượng trưng cho sự sống còn được kéo dài của người đã khuất, giúp che giấu kẻ thù, đồng thời cũng mang ý nghĩa cầu nguyện và soi sáng cho hồn ma. Cho đến nay, đây vẫn là một nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Đông Á.
Tại sao phải đốt đèn dưới quan tài?
Đốt nến dưới quan tài xuất phát từ niềm tin sâu sắc của người Đông Á về sự bất diệt của linh hồn.
- Thứ nhất, ánh sáng từ ngọn nến tượng trưng cho hy vọng và lòng thành kính của người ở lại dành cho người ra đi. Ngọn lửa lung linh như lời cầu nguyện cho hồn người yêu được thanh thản siêu thoát.
- Thứ hai, ánh sáng còn để hướng dẫn và chiếu sáng con đường về cõi vĩnh hằng cho linh hồn. Người ta tin rằng, khi rời cõi trần, hồn người chết cần có nguồn sáng dẫn lối giúp họ vượt qua bóng tối.
- Thứ ba, ngọn lửa tượng trưng cho sự sống, ấm áp và hy vọng. Nó xua tan sự lạnh lẽo, bơ vơ của cõi âm và bảo vệ linh hồn người thân khỏi u ám.
Như vậy, với ý nghĩa sâu sắc ấy, tục thắp nến dưới quan tài vẫn được lưu truyền đến tận ngày nay như một nét văn hóa truyền thống đẹp của người Đông Á. Đó thực sự là một cách để thể hiện lòng thành kính và cầu nguyện cho người quá cố.
Tại sao người chết phải buộc chân tay?
Việc buộc chân tay người chết trước khi đưa vào quan tài là một phong tục cổ xưa ở một số vùng miền tại Việt Nam. Đây không phải là một hành động mê tín dị đoan, mà có những lý do khoa học và thực tế sau:
- Thứ nhất, sau khi chết, cơ thể sẽ trải qua quá trình cứng đờ, khiến các cơ bắp co rút lại. Việc buộc chân tay sẽ giữ cho cơ thể nằm thẳng tắp trong quan tài, tránh biến dạng.
- Thứ hai, buộc chân tay còn ngăn cơ thể không bị trượt xuống đáy quan tài trong quá trình di chuyển. Điều này thể hiện sự tôn trọng người đã khuất.
- Thứ ba, một số trường hợp tử vong do tai nạn, bệnh dịch, việc buộc chân tay còn để phòng ngừa lây lan dịch bệnh.
Như vậy, đây vốn không phải là để ngăn “quỷ nhập tràng”, mà thực chất xuất phát từ nhu cầu thực tế và tâm linh của cộng đồng. Đến nay, phong tục này vẫn còn được lưu giữ ở nhiều nơi, dù ý nghĩa ban đầu có phần mờ nhạt.
Tại sao phải bỏ tiền vào quan tài?
Việc bỏ tiền vào quan tài của người quá cố là một phong tục cổ xưa ở nhiều nền văn hóa, trong đó có Việt Nam. Đây là một hành động mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, chứ không đơn thuần là mê tín dị đoan.
Theo quan niệm dân gian, sau khi chết, linh hồn vẫn phải đi qua con đường dài đầy chông gai trước khi đến cõi vĩnh hằng. Họ cần có ít tiền, lương thực để trang trải cho hành trình ấy. Đồng thời, tiền cúng cũng thể hiện lòng hiếu thảo, sự quan tâm của con cháu đối với người thân đã khuất.
Ngày nay, với sự phát triển của khoa học, người ta hiểu rõ hơn về cái chết. Tuy nhiên, phong tục cúng tiền mặt vẫn được lưu giữ như một nét văn hóa truyền thống. Khi thực hiện, người ta không còn suy nghĩ mê tín mà xuất phát từ lòng thành kính với người đã khuất.
Ý nghĩa của đèn cầy trong tang lễ
Đèn cầy là một biểu tượng quan trọng trong nghi lễ tang ma của người Việt. Sự lung linh của ngọn lửa không chỉ đem lại ánh sáng mà còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa tâm linh sâu sắc:
Thứ nhất, ánh sáng của ngọn lửa tượng trưng cho sự sống, là ngọn đuốc soi đường cho hồn người đã khuất về cõi vĩnh hằng. Người Việt quan niệm rằng khi rời bỏ cõi trần, linh hồn cần có ánh sáng dẫn lối nên đèn cầy được thắp lên để đưa tiễn họ về nơi an nghỉ cuối cùng.
Thứ hai, ngọn lửa còn biểu trưng cho sự ấm áp, mong ước xua tan sự lạnh lẽo và bơ vơ của cõi âm. Đồng thời, nó cũng thể hiện niềm tin vào sự tồn tại bất diệt của linh hồn sau khi rời khỏi thế giới trần tục.
Như vậy, với ý nghĩa sâu sắc ấy, đèn cầy đã trở thành một phần không thể thiếu trong tang lễ của người Việt, thể hiện sự tiễn đưa và cầu nguyện cho người quá cố.
Ý nghĩa của đèn cầy
Đèn cầy là một biểu tượng quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt cũng như các dân tộc Đông Á. Sự lung linh của ngọn lửa ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc:
- Thứ nhất, ngọn lửa tượng trưng cho sự sống, là ánh sáng hy vọng đem lại may mắn, tài lộc cho gia chủ. Người Việt tin rằng thắp đèn cầy sẽ giúp đuổi tà ma, xua đi điều xấu và thu hút năng lượng tốt lành.
- Thứ hai, ánh sáng của ngọn lửa còn có ý nghĩa dẫn lối, chiếu sáng con đường phía trước. Với ý nghĩa ấy, đèn cầy thường được thắp trong những dịp quan trọng để cầu mong sự thuận lợi, may mắn.
- Thứ ba, ngọn lửa biểu trưng cho sự trường tồn, là ngọn đuốc không bao giờ tắt. Do đó, đèn cầy được dùng trong tang lễ để cầu nguyện cho linh hồn người đã khuất.
Như vậy, với những ý nghĩa đặc biệt ấy, đèn cầy đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa tâm linh của người Việt. Ngọn lửa nhỏ bé ấy ẩn chứa sức mạnh vô biên mang lại phước lành cho con người.
Biểu tượng bát cơm, quả trứng trong tang ma mang ý nghĩa gì?
Bát cơm và quả trứng là hai biểu tượng quan trọng trong nghi lễ tang ma của người Việt, mang nhiều ý nghĩa tâm linh:
- Bát cơm tượng trưng cho sự no đủ, là lương thực nuôi sống con người. Đặt bát cơm lên mâm trong tang lễ thể hiện lòng hiếu thảo, mong muốn người đã khuất được no ấm và hài lòng về cuộc sống lúc sinh thời.
- Quả trứng là biểu tượng của sự sống, sinh sôi nảy nở. Lòng đỏ tượng trưng cho âm, lòng trắng tượng trưng cho dương. Đây là sự kết hợp hài hòa giữa âm dương để tạo nên sự sống hoàn chỉnh.
- Sự kết hợp bát cơm và trứng trên mâm cúng có ý nghĩa cầu mong linh hồn người quá cố được siêu thoát, linh thiêng và hài lòng về cuộc sống đã qua.
Như vậy, qua hai biểu tượng đơn giản mà ý nghĩa ấy, người Việt thể hiện lòng hiếu thảo, sự tôn trọng và cầu nguyện cho người đã khuất. Đây là nét đẹp văn hóa truyền thống được lưu giữ đến tận ngày nay.
Cái siêu dưới quan tài có ý nghĩa gì?
Cái siêu đặt dưới quan tài trong tang lễ có ý nghĩa tâm linh sâu sắc:
- Siêu tượng trưng cho sự vỡ tan, đổ vỡ. Việc đập vỡ siêu ngay khi rước quan tài ra khỏi nhà có ý nghĩa mong muốn linh hồn người quá cố thoát khỏi xác thân phàm trần, siêu thoát lên cõi giới cao hơn.
- Âm thanh khi siêu vỡ vụn cũng tượng trưng cho tiếng khóc than đau thương của người ở lại, đồng thời xua đuổi tà ma, âm hồn.
- Ngoài ra, việc đập vỡ siêu còn thể hiện mong ước linh hồn mau chóng vượt qua mọi chướng ngại trên cõi dương trần để về cõi Phật.
Như vậy, thông qua hành động đơn giản nhưng đầy ý nghĩa tâm linh ấy, người Việt thể hiện niềm tiếc thương và cầu nguyện cho hương linh người quá cố. Đó là nét đẹp trong văn hóa tang lễ truyền thống.
Tại sao lại chôn đứng quan tài?
Việc chôn đứng quan tài là một phong tục cổ xưa ở một số nước châu Á như Trung Quốc, nhưng không phải là truyền thống ở Việt Nam.
Theo quan niệm dân gian Trung Quốc xưa, chôn đứng quan tài xuất phát từ niềm tin cho rằng khi chết, linh hồn vẫn sống và có thể quan sát thế giới xung quanh. Do đó, họ chôn thẳng đứng để người chết có thể ngắm nhìn trời đất. Một số lý do khác gồm:
- Tránh bị đào mồ, bắt cóc thi thể
- Tiết kiệm diện tích đất chôn cất
- Giúp linh hồn bay lên trời dễ dàng hơn
Tuy nhiên, ở Việt Nam, do ảnh hưởng của văn hóa Phật giáo, người ta quan niệm chết là sự giải thoát và linh hồn sẽ siêu thoát. Do đó, việc chôn nằm nghiêng là phù hợp với quan điểm này hơn. Ngày nay, phong tục chôn đứng đã dần biến mất và không còn tồn tại ở Việt Nam.
Tại sao phải xoay quan tài?
Việc xoay quan tài trước khi đưa đi an táng là một nghi thức truyền thống trong tang lễ của người Việt, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc:
- Xoay quan tài có ý nghĩa “chuyển mình”, tức là sự chuyển tiếp từ cõi dương sang cõi âm của linh hồn người quá cố.
- Động tác xoay vòng cũng tượng trưng cho hành trình cuối cùng trở về với đất mẹ của thi thể.
- Ngoài ra, việc xoay quan tài cũng để linh hồn người mất được chiêm ngưỡng thế giới lần cuối trước khi về nơi an nghỉ đời đời.
- Đối với người sống, đây cũng là dịp để tiễn đưa và cầu nguyện cho người thân yên nghỉ.
Như vậy, tục xoay quan tài thể hiện sự tôn kính, cầu nguyện và tiễn biệt người quá cố của người Việt. Đây là nét văn hóa độc đáo gắn liền với lễ tang truyền thống lâu đời.
Lời kết
Tóm lại, qua bài viết trên chúng ta cũng biết được tại sao phải đốt đèn dưới quan tài, việc đốt nến dưới quan tài xuất phát từ niềm tin về sự bất diệt của linh hồn trong văn hóa phương Đông. Đây là một truyền thống lâu đời, mang ý nghĩa sâu sắc:
- Ánh sáng của ngọn nến tượng trưng cho sự sống, là ngọn đuốc soi đường cho linh hồn người đã khuất trong hành trình về cõi vĩnh hằng.
- Ngọn lửa còn xua đuổi bóng tối và sự dằn vặt của cõi âm, giúp linh hồn yên nghỉ.
- Việc thắp nến cũng thể hiện lòng thành kính, sự cầu nguyện cho hương linh người quá cố.
- Đối với người sống, ánh lửa là biểu tượng của sự trường tồn, thể hiện tình cảm và khao khát được gắn bó với người đã khuất.
Như vậy, phong tục đốt nến dưới quan tài bắt nguồn từ lòng thành kính và niềm tin tâm linh của con người. Đây là nét văn hóa truyền thống đẹp đẽ, nhân văn mang ý nghĩa sâu sắc.
Xem thêm:
