Bát hương là một vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên. Việc sắp xếp bát hương đúng cách sẽ giúp gia chủ thể hiện sự tôn kính và thành tâm cúng bái tổ tiên. Hôm nay, Tang lễ 24h cùng tìm hiểu cách đặt bát hương trên bàn thờ đúng phép để tránh phạm phải những đại kỵ nhé!
Nội dung
Ý nghĩa của cách bày bát hương bàn thờ
Bàn thờ tổ tiên là nơi thiêng liêng để con cháu bày tỏ lòng thành kính và biết ơn ông bà. Trong đó, bát hương đóng vai trò vô cùng quan trọng như một cầu nối giữa cõi âm và dương. Thông qua đó, các thế hệ con cháu có thể bày tỏ tấm lòng và những ước nguyện với tổ tiên.
Theo quan niệm dân gian, hương khói tỏa ngát từ bát hương sẽ lan tỏa đến cõi vĩnh hằng, giúp triệu hồi hồn thiêng tổ tiên về phù hộ con cháu. Đặc biệt, vào những ngày lễ tết, bát hương càng thể hiện ý nghĩa sâu sắc hơn. Những nén hương thắp lên là lời mời gọi tổ tiên về sum vầy, chứng giám và cầu phúc cho gia đình.
Chính vì vậy, việc đặt đúng vị trí và hướng của bát hương là điều vô cùng quan trọng. Nó không chỉ thể hiện sự tôn kính mà còn giúp cân bằng âm dương, mang lại may mắn và hạnh phúc cho cả gia đình. Tuân thủ đúng những quy tắc về bát hương sẽ giúp gia chủ gặp nhiều điều may mắn, gia đình bình an thịnh vượng.

Hướng dẫn cách đặt bát hương trên bàn thờ đúng cách, tránh phạm đại kị
Việc cách đặt bát hương trên bàn thờ cần được thực hiện một cách tỉ mỉ và cẩn trọng, không nên xem nhẹ. Trước hết, gia chủ nên chọn một ngày lành tháng tốt để thực hiện việc này. Có thể lựa chọn vào những dịp đặc biệt như lễ thành hôn, lễ nhập trạch, khánh thành ngôi nhà mới… để ý nghĩa càng trọn vẹn.
Trước khi đặt bát hương lên bàn thờ, gia chủ cần thắp nhang khấn vái, thành tâm cầu xin sự chứng giám của tổ tiên và các vị thần linh. Sau đó, lau chùi sạch sẽ bàn thờ, sắp xếp gọn gàng các phẩm vật cúng bái khác như hoa tươi, trái cây, rượu, trà…
Khi đặt bát hương, cần để ở vị trí trung tâm của bàn thờ, cách mép bàn khoảng 10-15cm. Nếu có nhiều bát hương, nên sắp xếp cân đối hai bên. Luôn chú ý hướng quay của bát hương hợp phong thủy để cầu may mắn cho gia đình. Ngoài ra, gia chủ cũng lưu ý bát hương phải luôn được giữ gìn sạch sẽ, ngăn nắp. Tránh để lệch, nghiêng hoặc đặt sai vị trí khiến phạm phải điều cấm kỵ.
Bàn thờ có 1 bát hương
Đối với những bàn thờ chỉ có một bát hương, thường là ở các hộ gia đình nhỏ, phòng trọ, căn hộ mini. Do không gian hạn chế nên chỉ cần một bát hương để thờ cúng là đủ.
Trong trường hợp này, vị trí lý tưởng nhất để đặt bát hương là ở ngay chính giữa bàn thờ. Khoảng cách từ mép bàn ra ngoài khoảng 10-15cm, tùy theo kích thước bàn thờ. Điều này giúp tạo sự cân đối và hài hòa cho không gian phụng thờ hẹp.
Ngoài ra, chiều cao của bát hương so với mặt bàn cũng là yếu tố quan trọng cần lưu ý. Thông thường, chiều cao lý tưởng là 5-10cm để dễ dàng thắp nhang mà không gây cản trở tầm nhìn. Với một bàn thờ đơn giản, gia chủ chỉ cần bày trí gọn gàng, ngăn nắp, giữ gìn sạch sẽ đã thể hiện được sự tôn kính. Điều quan trọng là luôn hướng về phía trung tâm bàn thờ khi khấn vái, cúng bái.

Bàn thờ có 2 bát hương
Đối với bàn thờ có 2 bát hương, một bát dùng để thờ cúng các vị thần linh, một bát dành riêng cho tổ tiên. Vậy cách sắp xếp 2 bát hương này như thế nào cho hợp lý?
Theo phong thủy, bát hương thờ thần linh nên được đặt ở vị trí cao hơn so với bát thờ tổ tiên. Cụ thể, bát thờ thần linh cách mép trên cùng của bàn thờ khoảng 10-15cm, chiều cao so với mặt bàn khoảng 10cm. Còn bát hương thờ tổ tiên đặt phía dưới, giữa không gian trống của bàn thờ. Khoảng cách từ bát trên xuống bát dưới khoảng 10-15cm tùy kích thước và chiều cao bàn thờ. Như vậy, hai bát hương nên được bài trí lệch nhau một khoảng nhất định, tránh đặt thẳng hàng dọc. Điều này giúp tăng sự hài hòa và cân bằng âm dương cho không gian thờ tự.
Bàn thờ có 3 bát hương
Kiểu bàn thờ 3 bát hương là phổ biến nhất, bao gồm: bát thờ thần linh, bát thờ tổ tiên và bát thờ ông Mãnh Bà Cô. Vậy cách đặt bát hương trên bàn thờ này ra sao cho đúng phong thủy?
Theo quan niệm dân gian, bát hương thờ thần linh có vị trí cao nhất và ở giữa nhất. Hai bên là bát thờ tổ tiên bên phải và bát thờ ông Mãnh Bà Cô bên trái từ góc nhìn của người đứng trước bàn thờ.
Kích thước của ba bát hương cũng có sự phân biệt. Bát thờ thần linh thường to và cao nhất, còn hai bát bên nhỏ hơn và thấp hơn một chút. Khoảng cách giữa các bát nên để khoảng 10-15cm để tránh lửa cháy lan sang nhau.
Như vậy, với ba bát hương, cần bài trí cân đối, tạo sự hài hòa giữa các yếu tố âm dương, thiêng liêng và trần tục. Điều đó thể hiện sự tôn trọng với các nguồn linh thiêng của gia đình.

Bàn thờ có 4 bát hương
Đối với các gia đình theo đạo Phật, bàn thờ thường có 4 bát hương, bao gồm:
- Bát hương thờ Phật đặt cao nhất ở trung tâm phía trên cùng của bàn thờ.
- Ba bát hương còn lại gồm thờ thần linh, tổ tiên và ông Mãnh Bà Cô đặt ngang hàng phía dưới. Trong đó, bát thờ thần linh ở giữa, hai bên là bát thờ tổ tiên và ông Mãnh Bà Cô.
- Kích thước của bát thờ Phật thường lớn hơn và cao hơn so với ba bát còn lại.
- Khoảng cách giữa các bát cũng cần để vừa phải, khoảng 10-15cm để tránh lửa cháy lan.
Như vậy, với 4 bát hương, cách bài trí vẫn tuân theo nguyên tắc trung tâm, cân bằng và hài hòa. Điều đó thể hiện sự tôn trọng đối với các nguồn linh thiêng của gia đình.
Bàn thờ có 5 bát hương
Đối với bàn thờ 5 bát hương dành cho cả hai họ nội ngoại, cách bài trí cụ thể như sau:
- Bát hương thờ thần linh vẫn đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất, cách mặt bàn khoảng 20cm.
- Bên phải là bát hương thờ tổ tiên dòng họ nội, thấp hơn khoảng 10-15cm.
- Bên trái là bát hương thờ tổ tiên dòng họ ngoại, đặt sát mặt bàn.
- Hai bát còn lại thờ ông Mãnh Bà Cô của hai họ, đặt dưới đáy bàn hai bên trái phải, cách nhau 15cm.
- Bát thờ ông Mãnh Bà Cô nhà nội ở bên phải, còn bát thờ ông Mãnh Bà Cô nhà ngoại ở bên trái từ góc nhìn của người đứng trước bàn thờ.
Như vậy, vị trí các bát hương vẫn đảm bảo sự cân bằng, hài hòa và tôn trọng cả hai họ nội ngoại trong gia đình.

Lưu ý khi sắp xếp bát hương trên bàn thờ
Bên cạnh vị trí đặt bát hương trên bàn thờ như thế nào là đúng, bạn cũng cần nắm được một số vấn đề quan trọng trước khi bày bát hương.
Chọn mua bát hương
Khi chọn mua bát hương cho bàn thờ gia tiên, cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Bát hương nên chọn loại nguyên vẹn, không bị sứt mẻ hay nứt vỡ. Tránh những chiếc có vết nứt nhỏ dù khó nhận thấy.
- Hoa văn trang trí trên bát không nên có chữ, ký tự tiếng Hán để tránh nhầm lẫn. Hoa văn đơn giản, tinh tế là lý tưởng nhất.
- Màu sắc lý tưởng là trắng hoặc xanh nhạt. Tránh màu vàng, hồng, đỏ vì đây là màu dành riêng cho bát hương thờ cúng trong đình, chùa.
- Họa tiết phổ biến nhất là long, phụng, mây, sóng nước mang ý nghĩa tốt lành.
- Kích thước vừa phải, không quá lớn hoặc nhỏ so với không gian bàn thờ.
- Chất liệu thường là sứ, đá, gốm, tránh nhựa hoặc kim loại.
Như vậy, cần cân nhắc kỹ lưỡng thẩm mỹ và ý nghĩa tâm linh khi mua bát hương cho bàn thờ gia tiên.

Thanh tẩy bát hương
Sau khi mua về bát hương mới, trước khi đặt lên bàn thờ, gia chủ nên tiến hành thanh tẩy để loại bỏ vật chất bẩn và tạp nham trên bát. Đây là bước quan trọng để tẩy uế, mang lại sự tinh khiết cho bát hương.
Để thanh tẩy, chuẩn bị một bát nước sạch pha với ít rượu trắng, vài lát gừng và 1 thìa muối nhỏ. Có thể thêm vài cánh hoa nhài, hoa hồng để tăng hương thơm. Nhúng bát hương vào dung dịch trên khoảng 5-10 phút rồi rửa lại bằng nước sạch.
Làm như vậy sẽ giúp bát hương được thanh tẩy, loại bỏ mùi và mang lại hương thơm dịu nhẹ, phù hợp với không gian thờ cúng. Bát hương sau khi thanh tẩy mới đủ trang nghiêm và tinh khiết để đặt lên bàn thờ.

Bốc bát hương
Sau khi thanh tẩy và lau chùi sạch sẽ, bước tiếp theo là bốc bát hương trước khi đặt lên bàn thờ. Đây cũng là công đoạn quan trọng. Cách làm cụ thể như sau:
- Lót một miếng vàng mỏng ở đáy bát để tăng sự trang nghiêm.
- Dùng tro thanh tẩy chuyên dụng để bốc bát. Có thể pha thêm một chút trầm hương để tăng hương thơm.
- Đổ tro vào đáy bát khoảng 1-2 cm. Độ dày tùy thuộc vào kích cỡ của bát.
- Dùng tay vỗ nhẹ xung quanh thành bát để tro được đặc chắc và dính đều.
Việc bốc bát bằng tro sẽ giúp hút ẩm, tạo mùi thơm dễ chịu và tăng sự trang nghiêm cho bát hương. Đây là bước cuối cùng trước khi đặt bát lên bàn thờ.
Lời kết
Trên đây là một số lưu ý quan trọng về cách đặt bát hương trên bàn thờ gia tiên. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích để sắp xếp bàn thờ hợp phong thủy, tránh phạm phải những điều cấm kỵ. Hãy luôn ghi nhớ tuân thủ đúng quy tắc để tỏ lòng thành kính với tổ tiên. Để đón đọc thêm những kiến thức hữu ích khác liên quan đến phong thủy truy cập ngay Tangle24h.vn nhé!
Xem thêm: